Wat houdt de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in?
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) is onderdeel van de Omgevingswet. Als u iets gaat bouwen, krijgt u mogelijk met deze wet te maken. Deze wet verandert wie er de bouwtechnische eisen van een bouwproject keurt. Die taak verhuist van de gemeente naar een onafhankelijke partij: de kwaliteitsborger. Voor verbouwingen is de Wkb uitgesteld. Wat dit inhoudt en wat dit betekent voor uw bouwplannen leest u hier.
Inhoud van de pagina
1. Het verschil tussen ruimtelijk en technisch bouwen
2. Wat verandert er met de invoering van de wet?
3. Wanneer krijgt u wel of niet te maken met de Wkb?
4. Gevolgklasse 1: voor bedrijven en particulieren
5. Gevolgklasse 2: bouwwerken met een hoog risico
6. Hoe werkt het bij verbouwingen in gevolgklasse 1?
1. Het verschil tussen ruimtelijk en technisch bouwen
Sinds de invoering van Omgevingswet knipt de overheid bouwvergunningen op in twee delen: het ruimtelijk en het technisch deel. Beide kunnen vergunningvrij, meldingsplichtig of vergunningplichtig zijn.
Bij het ruimtelijk deel wordt gekeken of uw bouwwerk in het Omgevingsplan van uw gemeente past. Denk bij een dakkapel bijvoorbeeld aan de bouwhoogte, de plaats en het uiterlijk.
Voor het technische deel wordt gekeken naar de regels voor de technische bouwkwaliteit. Er wordt bijvoorbeeld gelet op de constructieve veiligheid van een bouwwerk. De Wkb heeft invloed op dit gedeelte van het bouwen.
2. Wat verandert er met de invoering van de wet?
Vóór 1 januari 2024 controleerde de gemeente of bouwwerken aan de technische eisen voldeden. Deze controletaak verhuist nu van de gemeente naar een kwaliteitsborger.
Een kwaliteitsborger legt vast wat de risico’s van uw bouwplannen zijn en welke maatregelen moeten worden genomen om te zorgen dat uw plan aan de regels voldoet. Deze partij controleert ook tijdens de bouw of alles veilig en goed verloopt.
U zoekt zelf welke kwaliteitsborger u voor uw bouwplannen inschakelt. Meer informatie over de Wkb in minder dan 3 minuten? Bekijk onderstaande animatie.
3. Wanneer krijg ik wel of niet te maken met de Wkb?
Veel kleine bouwplannen zijn vergunningvrij voor het technisch deel. Dit geldt bijvoorbeeld voor het bouwen van een dakkapel of een schutting (tot 2 meter hoog). Bij grotere bouwplannen kan het zijn dat u wel te maken krijgt met de Wkb. De overheid onderscheidt hier verschillende klassen in. Een hogere klasse staat voor een hoger risico bij de bouw.
4. Gevolgklasse 1: voor bedrijven en particulieren
De Wkb gaat op 1 januari 2024 in voor bouwwerken in gevolgklasse 1. Dit is de laagste risicoklasse. Hier vallen bijvoorbeeld het bouwen van eengezinswoningen, woonboten en bedrijfspanden onder.
Verbouw: op z’n vroegst vanaf 1 januari 2025
Ook verbouwingen kunnen onder gevolgklasse 1 vallen. Er is echter besloten om de Wkb voor verbouw minimaal een jaar later in te laten gaan. Vanaf 1 januari 2025 kunnen verbouwingen dus ook in gevolgklasse 1 onder de Wkb komen. Een aantal voorbeelden van verbouwingen die in gevolgklasse 1 vallen zijn:
- plaatsen van een balkon.
- bouw van een dakterras of platte aanbouw.
- bouw van een tweede bouwlaag.
- optrekken van een achtergevel.
- plaatsen van een nokverhoging.
5. Gevolgklasse 2 en 3: bouwwerken met een hoog risico
Onder deze klassen vallen bouwwerken als bibliotheken en scholen (gevolgklasse 2) en voetbalstadions en ziekenhuizen (gevolgklasse 3).
6. Hoe werkt het bij verbouwingen in gevolgklasse 1?
Stap 1: Doe de vergunningcheck
De eerste stap bij uw bouwplan is het doen van een vergunningcheck in het Omgevingsloket. Hier ziet u of u voor het ruimtelijk en/of het technische deel een vergunning nodig heeft. Heeft u een vergunning nodig? Dan kunt u dit direct in het loket aanvragen.
Stap 2: Huur een kwaliteitsborger in
Als er een kwaliteitsborger nodig is, moet u deze zelf inhuren. Op deze pagina vindt u een lijst met alle kwaliteitsborgers.
Stap 3: Dien een bouwmelding in
Uw kwaliteitsborger heeft een risicobeoordeling gemaakt en legt controlemaatregelen in een zogenaamd borgingsplan vast. Met dit borgingsplan moet u (of uw aannemer) in het Omgevingsloket een bouwmelding doen bij de gemeente. U geeft hier ook aan voor welke kwaliteitsborger u heeft gekozen.
Let op: zorg dat de bouwmelding uiterlijk 4 weken vóór de bouw binnen is bij uw gemeente.
Stap 4: Geef de start van de bouw door
Geef 2 dagen vóór de start van de bouw door dat u gaat beginnen. Dit doet u in het Omgevingsloket.
Stap 5: Controle en gereedmelding
Tijdens de bouw zal de kwaliteitsborger een controle uitvoeren. Als alles goed is en uw project is klaar, dan stelt de kwaliteitsborger een verklaring op.
In het Omgevingsloket dient u vervolgens een gereedmelding in. Hierbij hoort de verklaring van de kwaliteitsborger en allerlei andere gegevens over de bouw. U moet de gevraagde informatie in het Omgevingsloket aanleveren. U hoort van de gemeente of uw melding is geaccepteerd of afgewezen.
Na het doen van de gereedmelding mag u het bouwwerk nog niet gebruiken. Dien deze melding in ten minste 2 weken vóór u het bouwwerk wil gebruiken.
Stap 6: Einde van de bouw
Geef ook het einde van de bouw door. Doe dit een dag na het stoppen van de werkzaamheden. Het doorgeven van het einde van de bouw doet u in het Omgevingsloket.