Bouwen en het milieu

Tijdens het verbouwen of renoveren van uw huis is het misschien niet het eerste waar u aan denkt, maar u kunt te maken krijgen met beschermde dieren of planten. Er is een kans dat u bijvoorbeeld vleermuizen, broedende vogels of een muurplant op een oude muur tegenkomt. Houdt hier rekening mee in uw bouwplannen.

Onderzoek van uw omgeving

Bent u van plan om te (ver)bouwen, renoveren, isoleren, bomen te kappen, uw tuin te veranderen of andere werkzaamheden uit te voeren? Dan moet u eerst onderzoeken of er beschermde dieren of planten aanwezig zijn op uw locatie. Controleer ook of deze werkzaamheden de verblijfplaatsen van de beschermde dieren niet beschadigen of vernielen. Daarnaast kunnen er beschermde natuurgebieden in de omgeving zijn, waarvoor het nodig is om te onderzoeken wat de gevolgen van uw werkzaamheden op deze gebieden zijn. 

Hoe doet u onderzoek?

U kunt een deskundige, vaak een ecoloog, inschakelen om het onderzoek uit te voeren. De ecoloog voert een verkennend onderzoek uit, ook wel QuickScan genoemd, en/of een nader onderzoek. Bij het verkennend onderzoek wordt bekeken of op uw locatie beschermde dier- en plantensoorten kunnen voorkomen. Als dit het geval is, is een nader onderzoek nodig om te bepalen of deze beschermde soorten daadwerkelijk aanwezig zijn in een bepaalde periode van het jaar.

Houd er rekening mee dat deze onderzoeken tijd kosten en de doorlooptijd van de procedure kunnen beïnvloeden. Plan hierop vooruit.

Vergunning aanvragen

Flora en fauna activiteit

Als er beschermde soorten aanwezig zijn, moet u een vergunning voor een Flora-en Fauna-activiteit aanvragen bij de provincie. In de vergunning worden bepaalde maatregelen opgenomen waar u zich tijdens de werkzaamheden aan moet houden. Als er geen beschermde soorten zijn, is een vergunning niet nodig. Meer informatie vindt u hier.

Natura 2000-activiteit

Heeft uw activiteit negatieve effecten op Natura 2000-gebieden? Dan moet u een vergunning voor een Natura 2000-activiteiten aanvragen bij de provincie. Als er geen negatieve effecten zijn, is een vergunning niet nodig. Meer informatie vindt u hier.

U kunt een vergunning aanvragen in het Omgevingsloket.

Tips en advies

Heeft u in uw planning rekening gehouden met de extra tijd die nodig is voor onderzoek naar beschermde dier- of plantensoorten? Dit wordt vaak vergeten. Een verkennend of nader onderzoek kost tijd. Bijvoorbeeld: als een verkennend onderzoek in september aangeeft dat uw woning mogelijk geschikt is voor gierzwaluwen, kan nader onderzoek pas tussen mei en juli plaatsvinden, wanneer de gierzwaluwen weer in Nederland zijn. Ook het aanvragen van een vergunning voor Flora en Fauna-activiteiten (indien nodig) kost tijd. Houd hier dus altijd rekening mee in uw planning.

De rijksoverheid heeft allerlei databanken waar informatie op te halen is.

Bent u bezig met werkzaamheden en treft u een diersoort of nest aan? Stop dan onmiddellijk en bel de ecoloog van de Omgevingsdienst de Vallei om te vragen wat u nu moet doen. U kunt ons bereiken op 088-1169900.

Een overtreding van de Omgevingswet is een economisch delict, waarop zware boetes staan en het risico op een strafblad bestaat. De handhaving op de Omgevingswet ligt bij de provincie, u kunt onaangekondigd gecontroleerd worden. Wij kunnen ook meldingen ontvangen van bezorgde burgers of natuurverenigingen. Vertrouw er niet op dat u aannemer of uitvoerder op de hoogte is van alle regels, want dat is vaak niet het geval. Het is uw eigen verantwoordelijkheid om te controleren of uw werkzaamheden beschermde soorten schaden.

Het gaat niet zo goed met de biodiversiteit in Nederland, en dit heeft gevolgen voor zowel de dieren en planten als voor ons. Elk soort speelt een nuttige rol in ons ecosysteem. Zo eet één dwergvleermuis ongeveer 300 muggen per nacht. Gierzwaluwen helpen ook bij het in toom houden van muggen. Uilen beheersen de muizenpopulatie, en kleine zangvogels bestrijden de eikenprocessierupsen. Al deze bijdragen zorgen voor een gezondere leefomgeving, klimaatbuffers en meer biodiversiteit. Bovendien is het economisch voordelig: wist u dat een woning of bedrijfsgebouw in een groenere omgeving meer waard is?

Veel gestelde vragen

SoortgroepSoort Locatie in gebouw
Vogels Huismus of gierzwaluwOnder dakpannen of in openingen in gevel of dakrand
Kerkuil of steenuilIn schuren of stallen
Ooievaar Op een dak of schoorsteen
Overige broedvogels In daklaag, muren, gevelbegroeiing en platte daken
Zoogdieren Vleermuizen In kieren, spleten, op zolders en in spouwmuren
SteenmarterZolder
Amfibieën Kikkers en salamandersIn kelder of kruipruimte
RugstreeppadIn het zand tussen bebouwing en bestrating
PlantenMuurvarens en overige muurplantenMuur

Bron: Provincie Gelderland

Renovaties waarbij voegen en spouwmuren worden afgedicht, kunnen de leefomgeving van de beschermde vleermuizen verstoren. Bij dit soort werkzaamheden worden bouwsteigers gebruikt wat de verblijfplaatsen van de dieren onbereikbaar kan maken. Hoewel isoleren goed is voor het verminderen van de stookkosten en CO2-uitstoot, kunnen de effecten ervan schadelijke gevolgen hebben voor de dieren die afhankelijk zijn van gebouwen.

Het renoveren en isoleren van gebouwen mag daarom niet zomaar gebeuren, zelfs niet in de winter, omdat sommige dieren, zoals mussen en vleermuizen, hun verblijfplaatsen behouden in die periode. Hierdoor kunnen nesten van vogels en vaste verblijfplaatsen van dieren verloren gaan. Ook kunnen dieren tijdens de sloop worden verstoord, verwond of gedood.

Zelfs zonder vergunning of sloopmelding kan het nodig zijn om een vergunning voor flora- of fauna-activiteit aan te vragen voor uw (ver)bouw- of sloopwerkzaamheden.

Wanneer het doel van de activiteit het verstoren van de dieren is. Als het verstoren een bijkomstigheid is, wordt dat in het begin niet gezien als opzet. Tenzij iemand een handeling verricht en daarbij bewust is dat de handeling schadelijke gevolgen voor de dieren kan hebben.

Vliegroutes van vleermuizen zijn beschermd als deze essentieel zijn voor een vaste verblijfplaats van de vleermuizen. Een deskundig ecoloog stelt vast of een vliegroute essentieel is voor de verblijfplaats.